In plantaardige eiwitten blijken meer en meer sleutels naar de voedingstoekomst verscholen. Ze kunnen dienst doen als vleesvervanger en zijn een antwoord op de klimaatverandering en het bevorderen van biodiversiteit. Ze hebben de potentie de gezondheid van mensen te bevorderen en uiteindelijk zelfs de chemie en de energiesector van dienst te zijn.
Het programma Fascinating (Food Agro Sustainable Circular Nature Technology in Groningen) duikt op al die kansen. Vanuit één overtuiging: deze majeure transitie krijgen we alleen van de grond als we het samen doen. Het programma brengt partijen, kennis, geld en ambitie samen op een ongekende manier.
Grote bedrijven als Avebe, Cosun, Friesland Campina en Agrifirm leveren hun bijdrage, het Universitair Medisch Centrum Groningen denkt en doet mee, LTO-Noord is betrokken, de provincies staan erachter, het onderwijs zit aan tafel, grotere en kleinere bedrijven vanuit de chemische sector en de energiesector ook.
Het oogsten komt later
Tjeerd Jongsma
welke stappen moeten
we zetten?
Fascinating geeft antwoord op een serie prangende vragen, legt Tjeerd Jongsma uit. Hij is directeur van het Institute for Sustainable Proces Technology (ISPT) en ook penvoerder van het project dat in Noord-Nederland wordt uitgerold. ,,Hoe krijgen we meer nutriënten in onze voeding om langer gezond te blijven? Hoe maken we de vertaalslag naar ons landbouwsysteem, in harmonie met natuur en zonder uitstoot van CO2 en stikstof? Welke technologie kunnen we gebruiken om meer voedingsstoffen te behouden en gebruiken in verwerkingsprocessen?’’. Die vragen zijn zo veelomvattend, dat ze niet anders dan in samenspraak met heel veel bedrijven, instituten, instellingen en overheden beantwoord kunnen worden.
En dat is precies wat er in Noord-Nederland gebeurt. ,,De hele keten van akker tot consument moet op de schop. Dat wij dat nu op kleine schaal aan het doen zijn hier, is heel bijzonder. Wij realiseren de bouwsector van de toekomst: een circulair systeem dat duurzaamheid, natuur, gezonde voeding en economische impact met elkaar in balans brengt.’’
Kennis over en toepassingen van plantaardige eiwitten spelen een grote rol in het programma. In Noord-Nederland houden aardappelverwerker Avebe en zuivelreus Friesland Campina zich daar al langer mee bezig. Suikerproducent Cosun zit op hetzelfde spoor, Agrifirm ook. Allemaal werken ze aan het verrijken en ‘oogsten’ van eiwitten, en aan het zo efficiënt mogelijk toepassen ervan.
ondernemerschap, creativiteit en
denkkracht
,Dat ze dat nu samen doen is echt wel bijzonder. Maar we willen nog veel meer partijen betrekken, We zijn een open innovatieplatform, we nodigen iedereen uit mee te denken en mee te doen. We hebben ondernemerschap, creativiteit en denkkracht nodig, omdat er heel wat uitdagingen zijn. De boer moet zijn gewas aanpassen, onderzoekers moeten uitvindingen doen, afnemers moeten geïnteresseerd raken, de consument moet mee willen.
In al die schakels is werk aan de winkel, elke schakel heeft direct voordeel van wat we met Fascinating bedenken en uitproberen.’’ De bedrijven en overheden investeren samen dik 20 miljoen euro voor de eerste drie jaar. Daar komt later nog veel meer bij, Europa kijkt mee. Jongsma: ,,Het gaat om ontwikkelingen die tijd kosten, zo’n transitie is niet snel voor mekaar. We zijn nog maar net begonnen. We hebben de deelprojecten geformuleerd en hebben onze eerste proefvelden ingezaaid.’’ Het oogsten komt later.
